نیروی دریایی آمریکا در ماه دسامبر سال گذشته میلادی (کمتر از 6 ماه گذشته) در مانوری که در خلیج فارس برگزار شد، آزمایش یک سلاح لیزری جدید را به نمایش گذاشت. اما در این نمایش بیش از آنکه نقاط قوت این نوع تسلیحات نظامی به تصویر کشیده شود، نقاط ضعف بود که خودنمایی می‌کرد.

نشریه آمریکایی بولتن در گزارشی به قلم «سابراتا قوشروی» محقق موسسه تحقیقات فن آوری ماساچوست نوشت: «آزمایش اخیر سلاح لیزری جدید نیروی دریایی ارتش هنوز هم تحقق رویای دیرینه آمریکا در استفاده از تسلیحات لیزری محسوب نمیشود. این آزمایش تنها نمایشی دروغین از یک سلاح قدیمی و غیرکاربردی بوده است.»

در ادامه این گزارش آمده است: «در دسامبر 2014 نیروی دریایی ارتش آمریکا نمایش بزرگی از آزمایش سلاحی لیزری نشان داد و آن را تهدید واقعی در خلیج فارس نامید. تصاویر ویدئویی که از این آزمایش در اختیار رسانه ها قرار گرفت، نشان میدهد که سلاح لیزری از یکی از اسکله های ناو ارتش بسوی قایق های تندرو شلیک و با ایجاد حفره در بدنه قایق موجب انفجار آن می شود. در شلیک دیگری یکی از هواپیماهای بدون سرنشین در آسمان مورد هدف قرار می گیرد.

این آزمایش برای کارشناسان صنعت لیزر از جمله خود من، غیرقابل باور و پذیرش است. پس از سالها وعده های دروغین، اقدامات بی ارزش و اتلاف گسترده پول مالیات دهندگان آمریکایی لابی لیزری ارتش با این تست به صحنه بازگشته است. هنگامی که آنها نتوانستند سلاحی لیزری تولید کنند که علاوه بر وزن سبک برای حمل با ناو، قابلیت سوراخ کردن بدنه فلزی یک موشک هسته ای را نیز داشته باشد به سادگی هدف خود را به سوراخ کردن یک قایق بادی ایرانی تغییر دادند.»

نویسنده همچنین اظهار داشت: «اهداف این تست نظامی یک قایق کوچک سریع السیر و یک هواپیمای بدون سرنشین کوچک و در مسافت نزدیک بود و نتیجه چنین آزمایشی نیز «موفقیت آمیز» عنوان می شود. لیزر مورد استفاده در این تست دو سال پیش ساخته شده و به ندرت در سیستم های دفاعی مورداستفاده قرار می گیرد.به عبارت دیگر این سلاح ابزاری جدید یا مخصوص نیروی دریایی ارتش نبود. با این حال به نظر می رسد حامیان این پروژه نگرانی چندانی در این باره ندارند؛ آنها هزینه ارزان تر و سرعت بالای شلیک آن را فاکتورهایی می دانند که می تواند معایب آن را پوشش دهد.

بی شک برای تولید و استفاده از سلاحی لیزری، مفید و موثر در شرایط غیرآزمایشگاهی موانع متعددی وجود دارد. این تسلیحات گرچه کاملا "انرژی محور" بوده وبرای استفاده وسوسه انگیز هستند، اما پیشرفت های آن هنوز برای بهره گیری در زمان کنونی به حد کافی نرسیده است. اندکی پس از استفاده از لیزر دی اکسید کربن در آزمایشگاه بل در سال 1960، نیروی دریایی سرمایه گذاری برای استفاده از این فناوری در میدان جنگ را آغاز کرد. این تسلیحات برای حمل و استفاده از سطوح متحرکی نظیرکشتی، هواپیما یا تانک نیازمند اعمال محدودیت هایی در اندازه، وزن و قدرت خود هستند. همچنین باید دارای این توانایی نیز باشند که بدون اینکه پیش از اصابت به هدف، جذب جو شود در هوا حرکت کنند.»

آنچه در مانور اخیر نیروی دریایی آمریکا برای به نمایش گذاشتن سلاح‌های جدید لیزری بیش از هر چیز دیگری خودنمایی می‌کرد، فاصله بسیار اندک سیستم لیزری مورد استفاده با اهداف از قبل مشخصِ آن و همچنین کوچک بودن اهداف نشانه گرفته شده در دریا و آسمان بود. برد این سلاح لیزری آنقدر کم بود که تقریبا هیچ مزیتی برایش در مقایسه با دیگر تسلیحات در اختیار ارتش آمریکا ایجاد نمی کرد. حتی اهدافی که برای نشانه گرفتن انتخاب شده بودند، آنقدر کوچک بودند که هر نوع سلاح متعارف دیگری نیز می‌توانست آنها را نابود کند.

بنابراین گزارش، آنچه انتظار می‌رفت در این مانور به نمایش گذاشته شود، بر اساس وعده‌هایی که سال ها مطرح شده بود، یک سلاح لیزری بسیار سبک با انرژی بسیار بالا بود که می‌توانست اهداف تعیین شده را با سرعت نور ( 186 هزار مایل در ثانیه) نشانه بگیرد. در حالی که تسلیحات لیزری به نمایش درآمده حتی در حد و اندازه موشک های مافوق صوت با سرعت هدف گرفتن 3 هزار و 800 مایل در ثانیه را نیز نبودند. وعده‌های ارتش آمریکا در حالی محقق نشد و به یک شکست حقیقی بدل شد که برخلاف ادعاهای صورت گرفته درباره کم‌هزینه بودن استفاده از سلاح های لیزری، تا کنون میلیاردها میلیارد دلار در مراحل تحقیق و توسعه این گونه تسلیحات هزینه شده است. و این مبالغ هنگفت جدای از هزینه ای است که برای تأمین هزاران وات نیروی برق مورد نیاز روی عرشه کشتی‌ای می‌شود که این تسلیحات را جابه جا و آماده استفاده می‌سازد.

این گزارش افزود: «به علاوه، گردوغبار، رطوبت هوا و مواردی چون مه از جمله مسائلی است که کارایی تسلیحات لیزری را تحت تأثیر قرار داده و از قدرت آنها می‌کاهد. حرکت معمولا سریع اهداف مشخص شده برای تسلیحات لیزری نیز از دیگر مسائلی است که کاربر این نوع تسلیحات را به چالش می‌کشد و کارایی آن ها را زیر سوال می برد.»

«بولتن دانشمندان اتمی» در پایان این گزارش به نوع جدیدتر تسلیحات لیزری اشاره کرد و نوشت: «اگرچه نسل جدید این نوع سلاح ها با بهره گیری از فناوری فیبر نوری، شاید بتواند بخش مهمی از این مسائل را حل کند، اما لیزرهای بر پایه فیبر نیز به انرژی الکتریکی به مراتب دهها برابر انواع قدیمی تر نیاز دارند که همین امر می تواند یکی از بزرگترین معایب آنها باشد چرا که در زمان نبرد حقیقی تأمین این میزان ذخایر انرژی و برق بسیار دشوار خواهد بود. تمام این مسائل و مشکلات به نظر می رسد مسیر تبدیل شدن این نمونه های اولیه لیزری به تسلیحات واقعی و پرکاربرد در میادین حقیقی نبرد را بسیار طولانی کند.»